Muizen en Mensen
Trefwoord(en) Genre Vanaf
klassiekers
noodlot
armoede
kansarmoede
racisme
vriendschap
dood
hoop
leesboek
15 jaar
Lennie en George, de ene groot en simpel, de andere spichtig en alert, zijn op weg naar een ranch om te gaan werken. De vorige ranch hebben ze moeten verlaten nadat Lennie beschuldigd werd van het aanranden van een meisje. De logge Lennie doet dan wel geen vlieg kwaad, zijn zucht naar het aanraken van zachte en mooie dingen brengt hen keer op keer in de problemen. Aangekomen op de ranch leren ze meteen Curley, de zoon van de eigenaar kennen. Niet lang daarna beginnen de problemen opnieuw.
Tja, hoe begin je aan het beschrijven van een meesterwerk als Muizen en mensen? Dat de tekst van John Steinbeck, winnaar van de Nobelprijs voor Literatuur, na bijna een eeuw nog steeds rechtop staat is op zich al bijzonder. Nog steeds weet het verhaal over racisme, sociale ongelijkheid, vriendschap, noodlot en hoop lezers tot tranen toe te bewegen. Californië is al lang niet meer zo rustiek als Steinbeck het beschrijft en gelukkig mogen we er van uit gaan dat mensen met een verstandelijke beperking tegenwoordig beter begeleid worden dan Lennie, maar de universele waarden die Steinbeck in zijn verhaal over de twee vrienden vlecht, houden ook nu nog lezers bezig. Het openlijke gebruik van het n-woord is niet meer van deze tijd, maar racisme sluipt ons dagelijkse leven nog altijd binnen. Misschien is de ongelijkheid tussen arm en rijk niet iets waar je elke dag duidelijk mee geconfronteerd wordt, maar dat is dan enkel te danken aan je financiële middelen. Ook het idee van het noodlot waar niet aan te ontkomen valt, doen we tegenwoordig af als iets mythisch maar toch zien we om ons heen genoeg mensen die voor het ongeluk geboren lijken te zijn. Het mag duidelijk zijn dat de novelle die Steinbeck in 1937 schreef opnieuw en opnieuw lezers beroert. De tekst mogen we niet overslaan, dat zou hem onrecht aan doen, maar waar het in deze uitgave écht om draait zijn de weergaloze illustraties van de grande dame van de Franse illustratiewereld, Rébecca Dautremer. Ze ging al vaker de uitdaging aan om literaire werken van beeld te voorzien en ook nu doet ze dat op onvergetelijke wijze. Ze slaagt erin om met de geringe setting die Steinbeck biedt een prachtige wereld te creëren. Ze maakt niet zomaar beelden bij de tekst, ze vertelt een verhaal. Haar illustraties laten meer zien dan Steinbeck ons vertelt. Ze interpreteren. De korte alinea’s en het kleine lettertype laten zien dat in deze uitgave de illustraties alle aandacht verdienen. Dautremer maakt van de tekst die voornamelijk bestaat uit dialogen met behulp van verschillende formaten, (soms onverwachte) stijlen en materialen een klepper van een graphic novel. In haar illustraties verwerkt ze ook korte stukjes van de originele, Engelstalige tekst wat zowel een meerwaarde als een stoorzender is. Als echte taalfanaat kan het willen vergelijken van de Nederlandse en de Engelse tekst er namelijk ook voor zorgen dat je uit het verhaal wordt getrokken maar één blik op de beelden zorgt ervoor dat je er weer middenin zit. Want die beelden, we kunnen het niet vaak genoeg benadrukken, zijn een verhaal op zich. Muizen en mensen is een ijzersterk verhaal dat dankzij de onvergetelijke illustraties een meesterwerk is geworden.
Mathilde Lemm - februari 2021
Auteur
John Steinbeck
Illustrator
Rébecca Dautremer
Uitgeverij
Davidsfonds/Infodok
Jaartal
2020
ISBN
9789002270338
Aantal pagina's
425
Prijs
€39,99
Vertaald uit
Engels
Originele titel
Of Mice and Men
Vertaler(s)
Peter Bergsma