Bizar

aanrader Coverafbeelding van: Bizar

Trefwoord(en)
literatuur
samenleving
schrijven
opgroeien
vriendschap
verliefd

Genre
leesboek

Vanaf
12 jaar

Na de dood van haar grootvader – de enige persoon op de wereld die haar lijkt te begrijpen – wordt de dertienjarige Sallie Mo door haar moeder naar een psycholoog gestuurd, Dokter Bloem. Die verplicht haar om volledig te stoppen met lezen, het favoriete en bijna enige tijdverdrijf van Sallie Mo. In de plaats moet ze meer in het moment leren leven en dus schrijft ze. In talloze schriftjes beschrijft ze wat ze allemaal beleeft nu ze niet meer met haar neus in de boeken zit. Ze beschrijft hoe ze die zomer aankomt op de camping met haar moeder, waar die elke zomer met haar twee alleenstaande vriendinnen afspreekt om op en rond de camping halsstarrig op zoek te gaan naar nieuwe vaders voor hun kinderen, Sallie Mo, Dylan, Donnie en Beiteltje. En ze beschrijft hoe ze als een enge stalker achter Dylan aan sluipt in zijn tochten door de duinen. Ze besluit namelijk dat als ze dan toch in het moment moet leven, ze hem even goed haar liefde kan betuigen. Zo heeft haar boek tenminste een romantisch element. Dat lezen mensen graag. Maar als Dylan op één van zijn tochten Jackie tegenkomt, een meisje dat van huis wegliep met haar twee broertjes en zich nu in een bunker in de duinen schuilhoudt, valt dat plan in duigen. Of is dat net de voorbode van een heuse liefdesdriehoek? Óf is Sallie Mo nog veel te naïef voor de liefde en het leven, en is het eenvoudiger om gewoon bij Beiteltje te zijn die, net zoals Sallie Mo in haar boeken, met zijn hoofd in een andere, mooiere wereld leeft in symbiose met de dieren uit het bos. Maar dan is er nog Donnie, Beiteltje’s oudere broer, die op een dag uit zijn tent komt en besluit dat het beter zou zijn als kinderen de baas zouden zijn in deze verdorven maatschappij. Tegen wil en dank raken ze allemaal verstrikt in zijn ‘ingenieuze’ plan, al voelt dat steeds wranger en wranger aan …

Bizar is zeker geen gemakkelijk boek, en zal misschien niet iedereen (meteen) bekoren. Door de unieke stijl en literaire aanpak van Sjoerd Kuyper is het niet het soort boek dat je meteen grijpt. Integendeel, de eerste hoofdstukken zijn even wennen door het specifieke vertelperspectief. Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Sallie Mo en doet denken aan ‘stream of consciousness’, de verhaaltechniek waarbij je als lezer elke spontane gedachten van het personage te lezen krijgt. Sallie Mo is aanvankelijk ook vooral nog op zoek naar haar stem als schrijver. En omdat ze twijfelt of ze nu volledig eerlijk moet zijn in hoe ze de realiteit beschrijft, komt ze soms terug op haar woorden of gehele passages. Of ze schrapt woorden. Of ze is zich zeer zelfbewust van haar woorden. Dat is ontvreemdend als lezer, maar net dat maakt dit boek uitdagend, gelaagd en anders. Sallie Mo probeert zich – op aanraden van Dokter Bloem – halsstarrig vast te houden aan het principe om de realiteit weer te geven zoals die zich voordoet. Maar keer op keer verliest ze dat perspectief en vermengt ze de realiteit met haar gedachtestroom: van haar puberale romantische uitspattingen, tot haar eerste stapjes in het begrijpen van de wereld, de samenleving en de mensheid om haar heen. En dat levert vaak behoorlijk tedere, gevatte, of gewoonweg mooie passages op.
In veel boeken gaan geluk en verliefdheid samen, maar dat zijn niet de beste boeken. Van verliefdheid leer je sluipen en liegen, van geluk leer je stilzitten en luisteren. Ik moet een beetje oppassen, ik schrijf dit in de nacht, dan liggen je gedachten in een bad vol zwarte inkt.
Kortom, voor de Sallie Mo’s op deze wereld, voor wie boeken dienen om verslonden te worden, is deze literaire parel zeker een aanrader.

Bekroond met de Zilveren Griffel 2020.

Elise Cools - april 2020

Zoek op bib.be

Auteur
Sjoerd Kuyper   

Uitgeverij
Hoogland & Van Klaveren   


Jaartal
2019

ISBN
9789089672889

Aantal pagina's
315

Prijs
€15,95