Titel:

 Het mysterie

 Reeks:

 Auteur:

 Jostein Gaarder

 Aantal blz.

 253

 Illustrator:

 (omslag) Michiel Schrijver

 ISBN:

 90-261-1996-8

 Uitgever:

 Fontein

 uitgavejaar

 2003

 Vertaler uit…:

 Noors: E. van der Heyden, L. Pijttersen

 Leeftijd:

 + 12

 Thema’s:

 advent, geloof, zoektocht

 Prijs: €

 12,50

Joachim gaat met zijn vader op zoek naar een adventskalender. Ze vinden er een heel bijzondere in een klein boekenwinkeltje. Dat de kalender bijzonder is, merkt Joachim al gauw. Achter elk deurtje (waarvan hij er elke dag van de advent één mag openen) zit een klein opgevouwen papiertje met een magisch verhaal over de tocht van een meisje Elisabet naar Bethlehem. Zij moeten daar aankomen bij de geboorte van Jezus. Onderweg voegt zich een erg uiteenlopend gezelschap bij haar. Het wordt een spannende tocht, niet alleen voor Elisabet, maar ook voor Joachim en zijn ouders.

Dit verhaal zit schitterend en heel ingenieus in elkaar. Het is als het ware een puzzel die zich stukje bij beetje laat samenstellen. De tocht van het meisje Elisabet en de zoektocht van Joachim naar de maker van de kalender komen uiteindelijk samen tot één geheel in een derde verhaallijn. De puurheid  van Joachim en het enthousiasme van zijn ouders werken stimulerend voor beiden. De onbevangenheid van Joachim en zijn openstaan voor dit magische gegeven staan wel tegenover de scepsis en vragen van zijn ouders maar zorgen niet voor een conflict.
In het verhaal van Elisabet geeft de auteur de lezer enorm veel dingen mee om over na te denken en die blijven hangen. Je kan na het lezen van dit verhaal niet meer naar iets heel moois kijken zonder te denken aan de woorden van een engel die tegen Elisabet zegt: “Dit is een stukje hemelse heerlijkheid die op de aarde is verdwaald.” Of je afvragen of er een verschil is tussen een eeuwigheid en een kwart eeuwigheid. Of er even bij stilstaan dat de ontelbare kruisjes en kruizen, kapelletjes en kerken, kathedralen en doms er maar gekomen zijn omdat er tweeduizend jaar geleden iemand geleefd heeft die daar de kiem van is geweest. Of de lezer te laten nadenken dat het geloof, welk dan ook, erop gericht is om zich op de ander te richten, de ander te helpen waar het nodig is. En zo zijn er ontelbaar veel elementen die in het verhaal verwerkt zijn.
De reis van Elisabet en haar gezelschap is niet alleen een reis van Noorwegen naar Bethlehem maar ook één doorheen de tijd, zodat de lezer in het verhaal ook informatie krijgt over gebeurtenissen en plaatsen lang geleden. Dat spelen met de tijd geeft nog een extra dimensie. Het verklaart waarom mensen engelen maar heel vluchtig kunnen zien.
Eens je als lezer door het verhaal gebeten bent, leest het als een trein. Maar je moet jezelf er wel voor openstellen en mee willen gaan in de denkwereld die hier geschetst wordt. Dit is zeker ook een verhaal voor volwassenen.
Ideaal is het om dit verhaal echt tijdens de advent te lezen, of voor te lezen en dan ook op een kaart (of historische atlas) de reis van de pelgrims te volgen.
Een openbaring, een verhelderend bad, en niet alleen voor christelijk-gelovigen maar voor iedereen.


Pol Van Damme